VAN HAELST Leo Prudent Clement

geneesheer

Tijdens WO I was Van Haelst 1e schepen van de gemeente Stekene,
na de bevrijding dienstdoend burgemeester,
op 12 november 1923 werd hij benoemd tot burgemeester

Geboren te Meerdonk op 04 oktober 1875,
overleden te Gent op 18 september 1933
Zoon van Leopoldus Theodorus Maria Hypolitus en Leonia Brigita Boodts
Gehuwd te Stekene op 06 augustus 1901 met
Deyaert Joanna Catharina Maria
geboren te Stekene 01 april 1880,
overleden te Beveren-Waas 25 maart 1948
Dochter van Josephus en Henrica Van Den Daele

Tijdens de Eerste Wereldoorlog hield Van Haelst die woonachtig was in de Dorpsstraat te Stekene trouw een oorlogsdagboek bij met pentekeningen en ingekleurde tekeningen over de gebeurtenissen aldaar waarvan hij een scherpzinnige getuige bleek te zijn. Hij tekende o.a. Duitsers die zichzelf beschermden achter een rij van Stekense burgers, smokkelaars, vluchtelingen die met paard en kar, die ze hadden beladen met inderhaast bij elkaar gescharrelde bezittingen op zoek gingen naar een veilig onderkomen.

Hier volgt een aangrijpend fragment uit zijn oorlogsdagboek:

’10 October 1914
Intusschen hadden de Duitschers drie Belgische soldaten die zich al in burgerkleedij gestoken hadden, drie vestingsoldaten die nog geen Duitsche soldaat gezien hadden als verdacht door de Duitschers vastgenomen. Robert Verbeke, student alhier en de Duitsche taal machtig werd gelast als taalman ze te ondervragen. Nadat hunne identiteit als soldaat vastgesteld, werd, werden ze onmiddelijk geblinddoekt, d’handen op den rug gebonden en zoo geleid naar ’t Oosteindeken op het hot van landbouwer Peer Deckers-Suy. Zes Duitsche soldaten werden uitgekozen om het doodvonnis door den bandiet-officier tegen die drie jongens slachtoffers van hunne nieuwsgierigheid uitgesproken, door den kogel uit te voeren; enkele burgers waren meegeleid om die akelige misdaad bij te wonen. Ondanks gesmeek en gekerm werd die euveldaad volbracht… tegen die spioenen; de lijken werden ter plaatse begraven. Eenige identiteitsstukken door burgers genomen om de eenzelvigheid van die ongelukkige stakkers vast te stellen en op ’t politiecommissariaat neergelegd werden daags nadien door dien moordenaar-officier weggehaald die zegde dat hij zich gelastte met de familie te verwittigen, meer feitelijk deed hij dat om zijn schelmstuk te verduiken. De derde was nen zekeren Dierickx van Peteghem bij Audenaerde’.

Toelichting:

VERBEKE, Robertus Josephus Marie,
leraar,
geboren te Stekene op 04 maart 1889
overleden te Kemzeke op 05 juni 1959
Zoon van Aloysius Maria en Minnaert Maria Alida,
Gehuwd met Melis Irena Maria Ghislena,
geboren te Kemzeke op 01 december 1883,
overleden te Kemzeke op 30 augustus 1932
Dochter van Ludovicus en Fordijn Maria Clothildis

*

DE DECKER Petrus Josephus,
geboren te Kemzeke op 03 mei 1876,
overleden te Stekene op 25 maart 1939
Zoon van Charles Louis en De Dauw Anna Delphina
Gehuwd met Suy Josephine Marie,
geboren te Moerbeke op 06 augustus 1870,
overleden te Stekene op 29 oktober 1945
Dochter van Napoleon en Van Eerdenbrugh Maria Catharina

Met dank aan Heemkring d’Euzie Stekene

Welverdiende Onderscheiding

De Eerw. Heer J. De Buck, die negen maanden lang in Duitsche gevangenschap zuchtte, is door Z.M. den Koning vereerd met de Burgermedalie 1e klas, 1914-’18. Iedereen herinnert zich nog de kranige durfkracht, waarmede hij onze bloedende harten tijdens de bezetting wist op te beuren. Hoe de kerk binst den Vastentijd van 1916 vol liep van geloovigen, die naar zijne predikatiën kwamen luisteren, en telkens gesterkt en gestaald naar huis terugkeerden: hoe hij uitvaarde tegen de wanschepselen die met den vijand leefden tot ergernis van iederen waren vaderlander, en hoe hij hen smeekte toch terug te keeren tot den goeden weg, welke zij voor de verleidelijke vijanden hadden verlaten, hoe hij eindelijk zijnen priesterplicht vervullend, in moeilijkheden gewikkeld werd, die uitliepen op het ontnemen zijner vrijheid.
’t Was voor de duitschers slechts een voorwendsel om hem als ‘ongewenscht’ persoon, aan zijne omgeving te onttrekken. Wat al lijden en smart de moedige Priester in zijn ballingschap, heeft geleden was ten duidelijkste zichtbaar, aan het verval dat er in zijnen gezondheidstoestand was op te merken, toen wij Hem hier terug in onze parochie mochten begroeten. De heldere stem, die kon galmen als een klok, toen hij onze vijanden schandvlekte, hij de eerste opeischingen onzer jongelingen had plaats gemaakt voor eene zwakke uitgalming, toen hij de eerste dagen terug aan het altaar stond. Deze onderscheiding is dus wel verdiend, en wij wenschen den Eerw. Heer J. De Buck, van harte, dat zij nog lange jaren zijne edele borst moge versieren.

Bron: Gazet van Beveren-Waas, zondag 30 november 1919

Henricus Julius De Buck
geboren te Landegem 12 maart 1881
overleden te Lebbeke 16 februari 1950
zoon van Jacobus Francies en Seraphina Wieme

05/06/1909: priesterwijding;
04/09/1909: onderpastoor Boekhoute;
28/08/1915: onderpastoor Beveren-Waas, Sint-Martinus;
05/09/1928: coadjutor Oostakker, Broeders van Onze-Lieve-Vrouw van Lourdes;
24/10/1930: directeur Oostakker, Broeders van Onze-Lieve-Vrouw van Lourdes;
31/01/1931: godsdienstleraar rijksonderwijs;
03/07/1937: pastoor Lebbeke, Onze-Lieve-Vrouw.

Steun voor België

Ten gevolge der Duitsche bezetting was de toestand waarlijk akelig geworden in ons duurbaar Vaderland. Gelukkiglijk hadden vooruitziende Belgen en medelijdende onzijdige naties het ‘Relief in Belgium’ ingericht. Hier te Moerbeke-Waas werd Mr. Theerens, de toenmalige postontvanger, voorzitter van het plaatselijk bestuur. De bedienden der ijzeren wegen, benevens veel mannen en vrouwen van elk gezindheid verleenden hem hun medewerking. Winkels werden opgericht.
De schoolsoep, waarvan Mevr. de Douairière H. Lippens de ziel was, werd uitgebreid tot alle werkersfamiliën. Het Gemeentebestuur steunde, in de maat zijner middelen, de werkloozen en noodlijdenden. Kortom, elkeen bracht het zijne bij om de ijselijkheden van den oorlog zooveel mogelijk te verzachten.

Bron: Guldenboek Moerbeke-Waes aan Hare Helden 1914-1918

Toelichting:

Mr. Theerens:

Theerens Alphonsus,
geboren te Aarschot op 21 september 1864,
zoon van Augustus en Maria Ludovica Van den Broeck
Gehuwd te Moerbeke op 16 september 1902 met
Romanie Lucie Augusta Mallebrancke,
geboren te Moerbeke op 13 juli 1872,
dochter van Gustave Medard en Clementina Vanputte

Mevr. de Douairière H. Lippens:

Hippolyte Lippens,
geboren te Moerbeke op 16 oktober 1847,
overleden te Gent op 31 december 1906,
zoon van Auguste en Mathilde Kuetgens
Gehuwd te Gent op 23 november 1873 met
Louise de Kerchove de Denterghem,
geboren te Gent 19 januari 1855,
overleden te Moerbeke 22 november 1930,
dochter van Charles en Eugénie de Limon

Voorzitter ‘Commission for Relief in Belgium’:

Herbert Clark Hoover ,
mijningenieur, 31ste president (1929-1933) van de Verenigde Staten van Amerika,
geboren te West Branch, Cedar, Iowa op 10 augustus 1874,
overleden te New York, NY op 20 oktober 1964,
zoon van Jesse Clark en Hulda Minthorn
Gehuwd met Lou Henry

Tijdens WO I werd de hongerlijdende bevolking in ons land geholpen door de ‘Commission for Relief in Belgium’, die scheepsvrachten met meel, verpakt in katoenen zakken, en andere waren uit de VS liet overbrengen. Initiatiefnemer voor deze overzeese voedselbevoorrading was Herbert Hoover die aan de wieg stond van de C.R.B.
Het neutrale Nederland had haar haven van Rotterdam aangeboden als aanlegpost voor de C.R.B. schepen die vanwege de Britse blokkade niet rechtstreeks in Antwerpen konden aanmeren. De goederen werden overgeladen op kanaalboten en treinwagons om bezet België en Noord-Frankrijk te bevoorraden.

De C.R.B. hield streng toezicht op het hergebruik van de meelzakken in België. Ze werden naar scholen, kloosters en naaiateliers gebracht zodat meisjes/vrouwen de lege zakken konden herstellen, borduren en versieren met kant. De afgewerkte zakken werden verkocht in België, Engeland en de VS om geld in te zamelen voor o.a. voedselhulp. Als dankbetuiging werden ze ook geschonken aan leden van de C.R.B.

detail van een geborduurde meelzak

The Herbert Hoover Presidential Library and museum in West-Branch, Iowa, heeft een van de grootste collecties ‘Flour sacks’ van de wereld.

Officieren

 Corthals Arthur, luitenant

De Bock Ferdinand, luitenant

Reynaert Cyrillus Leopoldus Gislenus
Onderpastoor van Zwijndrecht (Sint Anna) en Sinaai, aalmoezenier
Geboren te Geraardsbergen 28 augustus 1883,
overleden Sint-Niklaas 10 januari 1923,
zoon van Augustus en Nathalia Morre

Onder- Officieren en Soldaten

Aendenboom Viktoor August
Aerssens Karel
Annaert Augustien
Baecke Jan Alfred
Baeckelandt Julius
Baeke Jan Gustaaf
Baert Pieter Eduard
Behiels Cyriel Serafien
Beirens Oscar †
Beirens Willem Frans
Beirnaert Pieter Gustaaf †
Bocklandt Arthur Jozef
Bontinck Jan Alfons †
Brandt Karel Louis
Broeckaert Edmond
Bruggeman Pieter Aloïs
Claus Desiré
Coene Louis Jozef
Cole Alfred
Colle Jozef
Colleman Edmond
Coppieters André
Corveleyn Albert
Coumans Jozef
De Baere Kamiel Aloïs
De Belva Alexander
De Beule Jan Hendrik
De Bock Aloïs
De Bock Cyriel Albert
De Bock Edgard
De Bock Gerard Paul, C.V.M., vrijwilliger
De Bock Jozef †
De Bock Jozef Frans †
De Bock Prosper Aug. Cl. M., vrijwilliger
De Breuck Edward
De Bruyne Edmond †
De Bruyne Ildefons
De Bruyne Pieter
De Caluwe Jozef
De Clercq Aloïs
De Clercq Cyriel Aloïs
De Clercq Gabriel Alfons †
De Clercq Jan †
De Clercq Leopold †
De Clercq Pieter
De Clercq Theofiel Aloïs †
De Clercq Theofiel Richard
De Cock Henri
De Cock Jan Kamiel
De Cock Jules August
De Cock Petrus
De Decker Florimond Gustaaf
De Jonghe Maurice P.A.
De Maesschalck Achiel Silvester
De Maesschalck Jozef
De Maesschalck Jozef, sergeant
De Maesschalck René
De Meulenaer Pieter
De Mey Romaan
De Mulder Kamiel Jozef
De Mulder Pieter †
De Plukker Desiré Benedikt
De Prycker Romaan
De Schepper Henri
De Smet Zephyriaan
De Vos Augustien
De Vos Cyriel
De Vos Edmond
De Weggeleire Gustaaf Aloïs
De Wilde Frans
De Wilde Henri
De Wilde Jozef †
De Wilde Jozef Emmanuel
De Witte Florentin
De Witte Jozef Benoit
Descamps Baziel Eduard
Dierick Frans
Dierick Gentil
Eeckman Gustaaf Leo
Elewaut Benjamin
Ergo Désiré
Geldof Frans
Gielen Henri Julien
Haerens Emiel Jozef
Harrie Jules Aloïs
Hemelaer Achiel, sergeant
Heuninck Karel Edgard
Heuninckx Jozef Leonard
Heyens Frans Louis
Hillen Herman
Hofman Albert
Hofman Omer
Ivens Alfons
Joos Eduard †
Keymolen Polydoor Aloïs
Laureys Pieter
Legrand Mathieu Henri
Leys Jan Frans
Maes Jozef
Martens Jan
Martens Maurice Vital
Meirte Eugeen Frans
Meirte Hector Gustaaf †
Meirte René Louis
Mercy Aloïs
Mercy Ghisleen
Merecy Edmond
Meyskens Frans
Meyskens Oscar Leopold
Moens Cyriel Ghisleen
Moens Georges
Nobels Cornelis
Nobels Hector †
Noens Alfred
Noens Jozef
Noens Modest Jozef
Noens Pieter Andreas
Ongena Gustaaf
Ongena Karel
Ongena Karel Louis
Paelinck Alfons
Paelinck Kamiel
Paelinck Leon Maria
Pauwels Alfred Karel Louis
Pijl Frans
Pluym Adrianus
Polfliet Leon, sergeant-major
Polfliet Leopold
Polfliet Werner, vrijwilliger, sergeant-major
Poppe Alfons
Poppe Livien
Poppe Pieter Augustien
Raes Aloïs Clement
Raes Theofiel
Reyns René
Ringoot Frans
Robyn Eduard Frans
Robyn René
Roels Adolf Domien
Roels Gustaaf
Roels Jan Frans
Ryckaert Georges August
Schaut Alfons Domien
Schobyn René
Seghers Wilfried Eduard Jozef
Smet Achiel
Smet Alfons
Smet Aloïs Leo Frans
Smet Emiel Jozef
Smet Ferdinand
Smet Gustaaf
Smet Karel Louis
Speelman Honoré
Staessens Leopold Theofiel
Steenaert Leon
Sterckx Cyriel Aloïs
Stremersch Aloïs
Stremersch Cyriel
Stremersch Desiré
Stremersch Eduard Kamiel
Stremersch Hector
Stremersch René
Strobbe Achiel
Strobbe Eduard †
Strobbe Elias Cyriel
Tercken Gustaaf Frans Aug.
Thys Cyriel
Tollenaere Edmond
Tollenaere Gustaaf
Vael Jan Amand
Vaerewyck Alfons Pieter
Vaerewyck Alfons Pieter
Van Acker Jozef
Van Bocxlaer Frans Eduard
Van Bocxlaer Kamiel Stefaan
Van Camp Jan Leonard Gustaaf
Van Clapdorp Pieter Theodoor
Van De Putte Pieter
Van De Velde Hyppoliet
Van Den Branden Augustien
Van Den Broeck Amandus
Van Den Broeck René
Van Der Sypt Remi
Van Eetvelde Kamiel
Van Eynde Oscar Albin
Van Geem Hippoliet
Van Geertruyde Constantin
Van Goethem Albert
Van Goethem Jeroom Eduard
Van Goethem Oswald
Van Grembergen Eduard †
Van Hecke Pieter Achiel
Van Hese Jozef
Van Hoeck Ghisleen Augustien
Van Osselaer Florent Paulin
Van Overloop Aloïs Jozef †
Van Overloop Hippoliet
Van Pottelberg Jozef Domien
Van Pottelberghe Aloïs
Van Pottelberghe Kamiel Jozef, sergeant
Van Poucke Edmond
Van Puyvelde René †
Van Rossem Theodule
Van Rossem Theofiel Leopold
Van Waes Edmond Corneel
Van Waeyenberghe Cyriel Frans
Van Wetteren Cyriel
Verbiest Emiel
Vercammen Frans
Vercammen Henri Achiel
Vercauteren Florimond August
Vercauteren Frederik Polydoor
Vercauteren Karel Louis
Vercauteren Pieter Edmond
Verhelst Cyriel Honoré
Verlee Alfons
Vermeiren Eduard Leopold
Verschraege Edmond
Verstraeten August Edm.
Verwulghen Hippoliet
Wauters Henri
Zaman Kamiel

Om hunne vaderlandsche gevoelens door den vijand
gestraft en naar Duitschland verbannen

Conserrière Frans
Poppe Theofiel
Strobbe Frans
Van Den Broeck Arthur

Bron: Guldenboek Sinay 1914-1919

Onze Bannelingen

De Duitscher trad ongenadig op tegen allen, die het wagen dorsten zijn heillooze plannen tegen te werken; daartoe was het niet eens noodig, dat men hem gewild en opzettelijk tegenkantte.  Zoo werd in 1915 Aloïs Van Gaever, gemeenteraadslid voor de wijk Kruisstraat, aangehouden en naar Duitschland verbannen, omdat men op zijn land een kanon had ontdekt, dat door het Belgisch aftrekkend leger nagelaten en door Van Gaever ingedolven was.  Tot aan den wapenstilstand bleef Mijnheer Van Gaever in Duitschland.  Welke kommervolle dagen en nachten moet die man die aan het hoofd stond eener belangrijke boerderij niet hebben doorgemaakt in het vreemde vijandig land!

Een tweede slachtoffer der Duitsche wreedheid was onze geachte heer Burgemeester, Maurice Lippens.  Gewapend met de overeenkomst van Den Haag, volkomen op de hoogte der oorlogswetten, was de moedige man een  doorn in   ’t oog der Duitschers, wiens snoode plannen hij behendig tegenwerkte.  Hij werd dan ook aldra aangehouden en naar Duitschland verbannen, waar hij 41 lange maanden gevangen zat.  Wat de moedige burgemeester ginds geleden had, getuigde zijn vermagerd en verbleekt gelaat, toen hij, na den wapenstilstand, in ons midden weerkwam.

Al de mannelijke inwoners van de wijk Kruisstraat van 16 tot 60 jaar oud, werden in 1918 aangehouden, als een bende misdadigers naar Grimbergen bij Dendermonde, verbannen en wij moesten onze wollen matrassen  inleveren of verstoppen.  Bijna dagelijks doorzochten de Duitsche speurhonden onze woningen om toch maar iets te vinden, dat zij konden aanslaan. En wee degene bij wien de markenpakkers verboden waren vonden, niet enkel werden deze verbeurd verklaard, maar ook volgde een strenge boet, soms gevang.

Toch was er iets dat de snoode Duitscher ons maar niet kon ontnemen, namelijk onze trouw aan Land en Vorst, onze onwankelbare hoop in de eindzegepraal.  En dit wist, dit gevoelde de gehate bezetter, vandaar dan ook zijn woede, zijn wreed optreden tegenover de Belgen.

Bron: Guldenboek Moerbeke-Waes aan Hare Helden 1914-1918

Van Gaever Aloisius (foto links)

Geboren te Moerbeke op 11 oktober 1881 en overleden te Moerbeke op 7 juli 1942,

zoon van Petrus en van Coleta Buysse

Gehuwd te Sint-Niklaas op 27 maart 1909 met Elodia Govaert,

geboren te Sint-Niklaas 29 september 1882,

dochter van Josephus en Melania Smet

 ***

Maurice Auguste Eugène Charles Marie Ghislain Lippens (foto rechts)

(burgemeester Moerbeke 1906-1920)

Geboren te Gent 21 augustus 1875 en overleden te Elsene op 12 juli 1956,

zoon van Hippolyte Pierre Marie en

Louise Marie Caroline Eugénie Stéphanie Ghislaine de Kerchove de Denterghem

Gehuwd te Brussel op 3 juli 1902 met Madeleine Jacqueline Elza Valérie Peltzer,

geboren te Brussel op 8 november 1883

overleden te Knokke-Heist op 1 augustus 1972

dochter van Henri Edouard Auguste en Suzanne Amélie Eugénie Régine Orban